Containerschepen houden de wereldhandel draaiende. Ze worden steeds groter en hebben capaciteiten waar je bang van wordt. De grootste schepen vervoeren bijna 24.000 standaardcontainers (20-voets, 1 TEU) in één keer, zijn 400 meter lang en wegen tot wel 225.000 kg. Meer dan 90% van al het niet-bulkgoed wereldwijd wordt per container vervoerd. De capaciteit van containerschepen is 1200% toegenomen sinds 1968. In de im- en exporthandel zijn ze onmisbaar en de toegenomen efficiëntie van de afgelopen decennia heeft vervoer alleen maar goedkoper gemaakt. Laten we eens kijken naar de verschillende soorten containerschepen en hun belangrijkste kenmerken.
Een korte geschiedenis
Sinds the jaren 1950 is het hard gegaan met de containerisatie van de internationale handel. Daarvoor werden goederen individueel behandeld als stukgoed. Schepen moesten dus zowel in de vertrek- als de aankomsthaven in- en uitgeladen worden door dokwerkers die elke kist of vat in hun hand hadden. Dit was een tijdrovend proces. Vakbonden waren in de begintijd van de ontwikkeling van de container dan ook bang voor het grote verlies van banen. Het duurde 10 jaar voordat de eerste lijndienst werd opgezet tussen de VS en Rotterdam in 1968. Reizen van maanden waren ineens gereduceerd tot weken. Aankomsttijden kunnen nu tot op het kwartier nauwkeurig berekend worden en hoeven dus niet eerst ergens opgeslagen te worden voordat een fabrikant ermee aan de slag kan.
De kenmerken van containerschepen
Om de enorme gewichten aan te kunnen, en zo efficiënt mogelijk ingedeeld te kunnen worden, is het ontwerp van containerschepen goed doordacht. De romp is om een sterke kiel heengebouwd. Die romp bestaat uit stalen platen die bij elkaar gehouden worden met balken. Het geraamte van het schip loopt door van voor naar achter. Als een soort ribben zijn de platen haaks op de kiel bevestigd. Boven dit fundament uit steken wederom balken waarop het dek gemaakt is. Dit geheel is vastgelast en versterkt elkaar waardoor het schip stevig en zeewaardig is. De machinekamer bevindt zich benedendeks in het achterschip. Naast de motoren zijn hier de verswaterpompen, generators en airco’s te vinden. Schepen in de grotere categorie hebben rond de 150.000 pk aan motorvermogen en varen maximaal 45 km/u.
Indeling naar grootte
In het vakgebied zijn er 7 categorieën van scheepsgroottes:
| Naam: | Max. TEU: | Lengte: |
| Kleine feeder | tot 1000 | |
| Feeder | tot 2000 | |
| Feedermax | tot 3000 | |
| Panamax | tot 5100 | tot 294 m |
| Post-Panamax | tot 10.000 | tot 366 m |
| Neopanamax | tot 14.500 | idem |
| Ultra Large Container Vessel (ULCV) | meer dan 14.500 | langer dan 366 m |
Een feeder is een kleiner containerschip dat als het ware de grote broer ‘voedt’ met containers. De feeder gaat bijvoorbeeld meerdere havens langs in de regio en brengt deze samen bij het grote schip voor vervoer over lange afstanden.
Panamax heet zo vanwege de sluizen van het Panamakanaal. In deze sluizen pasten schepen van maximaal 294 m lang, 32 m breed en 12 m diep. In 2016 zijn de sluizen vergroot en kan het kanaal nu 366 m lengte, 49 m breedte en 15 m diepgang accommoderen.
ULCV-schepen zijn zo gigantisch dat ze niet door het Panamakanaal passen. Die schepen worden dan ook in het transport tussen Azië en Europa gebruikt. Dan gaan ze door het Suezkanaal in Egypte. De maximum doorvaartafmetingen zijn daar: 400 m lang, 50 m breed en 20 m diep. De Ever Given van Taiwanese rederij Evergreen die in maart 2021 vast kwam te zitten in het Suezakanaal had Suezmax-afmetingen. Het schip liep toch vast door harde wind in een zandstorm. Hierdoor zwenkte de romp uit naar rechts en raakte de bodem. Met duw- en trekboten is het schip losgemaakt.
De andere flessenhals op de route tussen Oost-Azië en Europa is de Straat van Malakka tussen Maleisië en Sumatra. Op het ondiepste punt is deze zeestraat 21 m diep. Enkele van ’s werelds grootste schepen (meestal olietankers) kunnen niet door het Suezkanaal, Panamakanaal of de Straat van Malakka. Zij varen om door de Straat Lombok tussen Bali en Lombok. En tevens moeten zij om Kaap de Goede Hoop of de Kaap Hoorn heen varen om van oceaan te wisselen. Maar twee havens in de wereld kunnen de allergrootste schepen ruimte bieden: Singapore en Rotterdam.
Lijstjes: grootste en meeste
Nederlanders houden van lijstjes, dus die geven we dan ook. Hieronder de belangrijkste feiten op een rijtje.
De top 10 grootste containerrederijen
| Naam en land | Totaal TEU | Schepen | Marktaandeel |
| Maersk, Denemarken | 4.121.789 | 708 | 16,9% |
| MSC, SUI & ITA | 3.920.784 | 589 | 16,1% |
| CMA CGM, Frankrijk | 2.999.522 | 566 | 12,5% |
| COSCO, China | 2.988.120 | 498 | 12,3% |
| Hapag-Lloyd, Duitsland | 1.789.399 | 256 | 7,3% |
| ONE, Japan | 1.600.531 | 221 | 6,6% |
| Evergreen, Taiwan | 1.345.537 | 202 | 5,5% |
| HMM, Zuid-Korea | 752.604 | 75 | 3,1% |
| Yang Ming | 628.463 | 89 | 2,6% |
| Zim, Israël | 409.810 | 95 | 1,7% |
In de transportsector is het gebruikelijk voor rederijen om hun schepen te registreren in een ander land dan waar het hoofdkantoor staat. De vlaggenstaat waaronder het schip wordt geregistreerd is meestal een Flag of Convenience. Voor de rechtspraak is het belangrijk in welk land een schip geregistreerd staat. De wetten van de vlaggenstaat bepalen ook wat er gebeurt bij een ongeluk, reddingsactie etc.. De vlaggenstaat moet ook bepaalde internationale standaarden qua veiligheid en milieu hooghouden.
Panama heeft de grootste scheepsvloot ter wereld, groter dan die van de VS en China bij elkaar. De voordelen die Panama aan scheepseigenaren biedt zijn: een open registratie, toestemming om goedkope arbeidskrachten in dienst te nemen en geen inkomstenbelasting. Het levert Panama een half miljard dollar per jaar op.
Interessant weetje: de Jones Act in de VS verbiedt het voor buitenlandse schepen om goederen te vervoeren tussen binnenlandse havens (inclusief Puerto Rico, Hawaii en Alaska). De schepen moeten gebouwd zijn in de VS, bemand door Amerikanen en in eigendom zijn van een Amerikaan. Deze wet is er om de eigen scheepsindustrie te stimuleren en te beschermen.
De top 10 populairste vlaggenstaten:
| Land | Aantal schepen |
| Panama | 9596 |
| China | 5130 |
| Singapore | 4914 |
| Marshalleilanden | 4313 |
| Liberië | 4295 |
| Japan | 3852 |
| Hongkong | 2739 |
| Malta | 2588 |
| Griekenland | 1527 |
| Bahama’s | 1474 |
Dan komen we nu op de moeder der lijstjes voor dit onderwerp, namelijk de grootste containerschepen ter wereld. Op zich is de lijst niet zo spannend omdat rederijen series aan schepen bestellen van hetzelfde formaat. Onder verschillende namen varen dezelfde schepen dus over de wereldzeeën. De hele top 10 bestaat uit schepen van ongeveer 400 m lang en 60 m breed.
Op dit moment zijn er schepen in aanbouw die over de 24.000 TEU heengaan. Naar verwachting zijn die in 2023 klaar.
| Naam&bouwjaar | Maximale TEU | Bruto-tonnenmaat | Eigenaar |
| Evergreen A-klasse | 23.992 | 235.579 | Evergreen, Taiwan |
| Algeciras-klasse | 23.964 | 228.283 | HMM, Zuid-Korea |
| Gülsün-klasse | 23.756 | 228.714 | MSC, Zwitserland |
| Jacques Saadé-klasse | 23.112 | 236.583 | CMA CGM, Frankrijk |
| OOCL G-klasse | 21.413 | 210.890 | OOCL, Hongkong |
| Universe-klasse | 21.237 | 215.553 | COSCO, China |
| Antoine de St. Exupery-klasse | 20.954 | 219.277 | CMA CGM, Frankrijk |
| Triple E-klasse | 20.568 | 214.286 | Maersk, Denemarken |
| Triumph-klasse | 20.170 | 210.678 | ONE, Japan |
| Evergreen G-klasse | 20.160 | 219.688 | Evergreen, Taiwan |
Begrippen:
TEU: Twenty-foot equivalent unit, 1 intermodale container van 20 voet (6,1 m) lang. De 40-voetscontainer is echter meer gebruikt. Eén 40-voetscontainer is dus gelijk aan 2 TEU.
Bruto-tonnenmaat: een waarde die het scheepsvolume aangeeft. In de formule is zowel de ruimte beneden- als bovendeks meegenomen.
Indeling van schepen
Containerschepen kunnen nog zo groot zijn, ze moeten nog gevuld worden. Daar komen expediteurs bij kijken. Als een schip niet efficiënt ingedeeld is, vaart het met lege plekken rond en dat is zonde. Bij groupage combineert een expediteur deelzendingen bij elkaar zodat containers goed gevuld zijn. Vervolgens varen schepen met volle capaciteit rond en is iedereen blij. Voor importeurs betekent het scherpe prijzen. Ademar B.V. uit Rotterdam is een partij met meer dan 40 jaar ervaring in de expeditie. Ben jij een webshophouder of jonge ondernemer? Dan kun jij profiteren van de expertise van Ademar. Bel of mail en kom in contact met één van de importspecialisten van Ademar.
